6 eigenschappen van veerkrachtige mensen

Verhalen van veerkracht

Ik ben dol op verhalen. Dat geldt voor meer mensen natuurlijk. Al eeuwen lang worden de avonturen die mensen beleven doorverteld. Verhalen heb je in alle soorten en maten. Van waargebeurd tot humoristisch en van avontuurlijk tot spannend. En als het gaat om verhalen zijn er een paar dingen die mij opvallen. Er zijn grote verschillen in de manier waarop mensen verhalen vertellen. Sommige mensen kunnen beter vertellen dan anderen natuurlijk, maar het is vooral mooi om te zien dat de manier waarop verhalen verteld worden heel veel zegt over wie de verteller is.

Maar wat ik het meest fascinerend vind is dat mensen die op het oog dezelfde dingen meemaken, zulke verschillende verhalen hebben. Zo kan dezelfde gebeurtenis door de één als traumatisch worden ervaren, terwijl de ander er nauwelijks last van lijkt te hebben. Dat is precies waar ik het met je over wil hebben, want dat zegt alles over veerkracht en de eigenschappen van veerkrachtige mensen.

Wat is veerkracht?

Wanneer je te maken hebt met stress, in welke vorm dan ook, vraagt dit om veerkracht. Er bestaan heel veel verschillende visies op veerkracht. In de natuurkunde heeft veerkracht natuurlijk een net wat andere betekenis dan wanneer we het hebben over mentale veerkracht. Hoewel er dus verschillende definities zijn van wat veerkracht precies is komt het ongeveer neer op het volgende: veerkracht is het vermogen om na tegenslag, teleurstelling of stress terug te veren.

Met andere woorden: veerkracht is de mate waarin iemand in staat is om te gaan met tegenslagen. Het betreft niet alleen het vermogen om terug te veren, maar gaat ook over verder groeien na tegenslag. Veerkracht is als het ware dé manier om een ander perspectief op een probleem te ontwikkelen. Om als het ware mee te deinen op de golven van verandering.

Wat hebben veerkrachtige mensen gemeen?

Er zijn een aantal eigenschappen die je terugziet bij alle mensen die veerkrachtig reageren na tegenslag. Dat wil niet zeggen dat zij niet reageren op tegenslag of dat ze er gewoon ‘door heen rollen’, zeker niet. Zij zijn meer dan anderen in staat om te herstellen naar de oorspronkelijke situatie of zelfs door te ontwikkelen en verder te groeien. De volgende eigenschappen zijn goed ontwikkeld bij veerkrachtige mensen:

1. Groei-mindset

Veerkrachtige mensen zien uitdagingen in tegenslagen. Zij vragen zich niet af óf ze door de tegenslag heen zullen komen, maar hoe. Ze hebben er vertrouwen in dat de situatie op termijn goed komt of dat er iets positiefs uit voortkomt. Zij geloven dat ze hun talenten en vaardigheden kunnen ontwikkelen en dat geeft de  motivatie om energie te stoppen in het overwinnen van de tegenslag. Wil je meer lezen over een groei-mindset? Lees dan dit blog.

2. Optimisme

Positief denken is een belangrijk kenmerk van veerkrachtige mensen. Hierbij gaat het niet om een gebrek aan realiteitszin, maar veel meer om de vaardigheid om in negatieve situaties om te denken en te voorkomen in een negatieve gedachtenspiraal terecht te komen.

3. Inlevingsvermogen

Het vermogen om in te leven in de gevoelens van een ander is goed ontwikkeld bij veerkrachtige mensen. Een belangrijke aanvulling hierop is dat zij niet uitgaan van wat zij denken dat iemand voelt of ervaart, maar dat ze dit door middel van (non)verbale communicatie controleren op juistheid. Ze gaan dus niet af op hun eigen aannames, maar checken deze bij de ander.

4. Geven zichzelf en anderen niet de schuld

Het zoeken naar een schuldige in het geval van tegenslag kan een strategie zijn om de situatie niet onder ogen te willen zien. Hierbij maakt het niet zo veel uit wie de schuld krijgt van de tegenslag, jij zelf of een ander. Veerkrachtige mensen doen hier niet of in mindere mate aan mee. Zij richten hun energie op de toekomst en op het vermogen door de situatie heen te komen. Hierbij gaan ze uit van het vertrouwen dat zij én anderen met goede bedoelingen hebben gehandeld, ongeacht de uitkomst hiervan. (Met de nodige uitzonderingen natuurlijk).

5. Cirkel van invloed 

Mensen met veerkracht geven aandacht aan datgene waar ze invloed op hebben. Daar steken ze hun energie in. Bevind een situatie zich buiten hun invloedsfeer dan leggen ze daar niet de focus op. Dit betekent ook dat zij het vermogen bezitten om zichzelf af te leiden van piekeren, zodat hun gedachten niet blijven hangen bij de teleurstelling.

6. Probleemoplossend vermogen

In crisis situaties ontwikkelen veel mensen een tunnelvisie. Het nadeel daarvan is dat er een focus ontstaat waarbij kansen en details over het hoofd worden gezien. Probleemoplossende vaardigheden helpen om rustig en objectief naar een probleem te kijken en succesvolle oplossingen te vinden én in te kunnen zetten.

Veerkracht als buffer tegen stress en burn-out

Iedereen krijgt in zijn leven in meer of mindere mate te maken met  stress. Dat vraagt veel van je. Je kunt echter op de momenten dat het goed gaat met je al werken aan je vermogen om stressvolle situaties het hoofd te bieden. Dat doe je door het vergroten van je veerkracht. Hoewel de lijst met eigenschappen van veerkrachtige mensen hierboven, niet volledig is, geeft het wel een indicatie van factoren die een rol spelen bij veerkracht. Het mooie is dat je die vaardigheden kunt trainen zodat je er beter in wordt. Zo train je als het ware je mentale spierballen, die je bij stress helpen om sneller te herstellen én minder last te hebben van de negatieve effecten van tegenslag.

Veerkracht werkt niet alleen als buffer tegen stress. Het vergroot ook je vermogen om flexibel om te gaan met veranderingen, ook als die door jou als negatief worden ervaren. Door actief te werken aan het versterken van jouw eigen veerkracht factoren leer je bovendien jezelf goed kennen.

Jouw voordeel

Nu jij weet welke eigenschappen bij veerkrachtige mensen goed zijn ontwikkeld, kun je bij jezelf nagaan of dit bij jou ook zo is. De vaardigheden die bij jou nog niet zo goed zijn ontwikkeld kun je actief gaan versterken. Op die manier ontwikkel je mentale veerkracht en zorg je ervoor dat je stabieler en met meer zelfvertrouwen in het leven staat. Je weet ten slotte dat wanneer jij voor tegenslagen komt te staan dat je niet alleen in staat bent om daar mee om te gaan, maar ook dat je er uiteindelijk, wanneer het achter de rug is, sterker door zult komen.