Niet goed genoeg?

De vraag is natuurlijk: heeft dat stemmetje dat je vertelt dat jij niet goed genoeg bent gelijk? Heeft het recht van spreken? Of klopt het voor geen meter? Het antwoord is duidelijk: natuurlijk klopt die gedachte niet. Maar het gekke is dat je waarschijnlijk zo vertrouwd bent geworden met die geluiden van binnen dat je misschien voor de volle 100% ervan overtuigd bent dat het de waarheid is. Je weet niet meer beter, je bent eraan gewend om zo te denken.

Er is een moment geweest dat je dit voor het eerst dacht. Ergens in je leven is het begin geweest van dit gedachtepatroon. Meestal beginnen dit soort gedachten vanuit een beschermingsmechanisme. Om je te weerhouden van situaties waarin je bijvoorbeeld afgewezen kan worden. De gedachte ontstond dus om je te beschermen tegen de pijn van afwijzing. Toen was het misschien nuttig. Maar inmiddels zit het je vooral in de weg. En wordt het tijd dat je er afscheid van neemt.

Bron van onzekerheid

Je kent heus wel momenten dat jij helemaal geen last hebt van dit soort gedachten. Gelukkig maar, want dan voel jij je meteen een stuk beter. Je durft dan opeens wél op iemand af te stappen, of een vraag te stellen in een vergadering. Maar dan gebeurt er weer iets: je krijgt bijvoorbeeld onverwacht feedback of maakt een fout en dan ben je weer terug bij af.

Dan komen die gedachten opeens weer naar boven. En precies dat kost bakken met energie, ontneemt je geluk en zorgt ervoor dat jouw zelfvertrouwen verdwijnt als sneeuw voor de zon. Dan voel jij je weer minderwaardig en onzeker en heb je écht het idee dat jij bent wat je denkt. En omdat je dat over jezelf gelooft heb je de neiging om jezelf zo onzichtbaar mogelijk te maken, of juist je onzekerheid te maskeren met een hoop bravoure. 

Wat geloof jij over jezelf?

Af en toe een slechte dag hebben, waarop je dealt met dit soort gedachten, nou ja, okay. Maar jezelf structureel onderuit halen is een ander verhaal, met een ander effect. Want uiteindelijk pas jij je gedrag aan, aan wat je gelooft over jezelf. Daarom gun ik het je dat jij je eigen waarde weer gaat zien. En je gelooft mij vast niet op mijn blauwe ogen als ik zeg dat jij wél goed genoeg bent, toch?
Sterker nog, misschien krijg jij wel de rillingen als iemand tegen je zegt dat je goed bent zoals je bent of iets wat daar op lijkt.

Daarom wil ik je vandaag uitnodigen om eens na te denken over de momenten dat jij last hebt van het gevoel van minderwaardigheid als gevolg van de gedachte dat jij niet goed genoeg bent. Wordt je eens bewust van de plekken waar jij bent, van de mensen om je heen en van de dingen die jij hoort en ziet die jou het gevoel geven dat jij niet goed genoeg bent. De eerste stap naar minder van dat soort gedachten is namelijk dat je gaat herkennen wanneer ze je om de oren vliegen. Zodat jij je bewust bent van de situaties die jou op dat vlak raken, kwetsbaar maken en triggeren.

Handvatten voor een gezond zelfbeeld

Met alleen bewustwording kom je er niet. Dus ik deel graag nog een aantal handvatten met je die je zou kunnen toepassen. Zo leer jij stap voor stap leert om dit soort negatieve gedachten naar het land der fabelen te verwijzen. Daardoor verliezen ze namelijk hun grip op jou en komt er ruimte voor een gezonder beeld van jezelf.

Nog even over die handvatten: dat zijn geen wondermiddeltjes. Iets dat jij al tijden op een bepaalde manier doet of denkt, verdwijnt niet zomaar. Het vraagt van jou toewijding, actie en doorzettingsvermogen. Iets met oefening baart kunst. Alleen als jij structureel anders gaat handelen, zul je merken dat je ook andere resultaten gaat zien en ervaren. En dat geldt ook voor de gedachten over jezelf.

Van taboe naar erkenning

Er rust nog een groot taboe op onzekerheid, op schaamte en op minderwaardigheidsgevoelens. Kijk maar eens om je heen. Hoeveel vrouwen ken jij die toegeven dat zij niet alles voor elkaar hebben? Vrouwen die regelmatig toegeven dat ze onzeker zijn of last hebben van negatieve gevoelens over zichzelf?  

Dat heeft te maken met allerlei verwachtingen die op ons als vrouwen liggen. Over hoe we ons zouden moeten gedragen of wie we zouden moeten zijn. Verwachtingen om succesvol te zijn, om een fantastische relatie te hebben, om uitmuntend werknemer te zijn, om een geweldige moeder te zijn, om een lijf te hebben als een supermodel, enzovoort. Misschien zijn het de verwachtingen vanuit je omgeving, maar misschien is het wel gewoon je eigen lat die je nogal hoog legt.

Jij bent ook maar een mens

En als je dan naar jezelf kijkt heb je misschien snel het idee dat er iets mis is met je als jij daar allemaal niet aan voldoet. En dat veroorzaakt dat rottige gevoel van onzekerheid. Dus daar begint het. Het begint met het erkennen van je menselijkheid. Dat je niet perfect bent, dat je niet altijd maar kunt presteren, of wat het ook is voor jou. Erken dat jij je onzeker voelt. Dat jij het niet altijd precies weet en dat je soms gewoon hartstikke verdrietig wordt als jij je vergelijkt met de mensen om je heen, omdat jij niet aan het ideaalbeeld kan voldoen. Hoe zou het zijn omdat aan jezelf toe te geven? Of misschien zelfs aan iemand anders?

Lekker schreeuwen

Maar hoe begin je daar mee? Stel je voor dat je helemaal alleen op een eiland zou zijn, weg van alles en iedereen. In de verste verte is geen ander mens te bekennen. Wat zou jij dan het liefste eruit willen schreeuwen? Waar ben je bang voor, waarvoor schaam je je? Stel je dat eens voor en schrijf dat eens op. Door het op te schrijven stap je uit de ontkenning van je onzekerheid en het maar rennen om te voldoen aan alle eisen die jij (of je omgeving) jezelf oplegt. Zo erken jij je onzekerheid, wordt je er bewust van en yes dat voelt heel ongemakkelijk, maar het is de eerste stap op weg naar verandering.

Handvatten op een rijtje:

Leer uitzoomen

Houd eens een zwart A4-tje voor je ogen. Vlak ervoor. Je ziet niets anders dan zwart he? Houd het nu eens wat verder van je gezicht af, zo’n 15 cm. Je begint al licht te zien he om de randen van het A4-tje. Houd het nu eens op armlengte? Zie je wat er gebeurt? Opeens zie je veel meer perspectieven.

Zo werkt het ook met je gedachten. Als jij je steeds maar voorhoudt dat je niet goed genoeg bent, dan is dat ook alles wat je ziet. Maar als je een beetje uitzoomt en voorzichtig rond gaat kijken naar dingen die je misschien wel goed afgaan, dan zou je zomaar jezelf kunnen verrassen met een nieuw perspectief op jezelf.

Vernieuw je gedachten

Vernieuw je gedachten…dat klinkt misschien wat vaag, maar in werkelijkheid is het een soort ‘stappenplan’. Nu heb ik persoonlijk niet heel veel met stappenplannetjes eigenlijk, in elk geval niet als ze in een bepaalde volgorde doorlopen dienen te worden. Ik ben daar denk ik te eigenwijs voor en bovendien: elk mens is anders, dat geldt ook hiervoor. Maar ik wil je wel even wat principes meegeven die je kunt toepassen en die je kunnen helpen om een frisse wind door je denken te laten waaien.

• Denken in beelden

Mij helpt het altijd om mijn denken te zien in een beeld. Je kunt je denken zien als een vliegveld bijvoorbeeld, waarin jij de verkeersleider bent die bepaald welke gedachten (vliegtuigen) mogen landen en welke niet. Of bijvoorbeeld als een filmset, waar jij de regisseur bent. Jij bepaalt welke gedachten (scenes) onderdeel worden van je denken (de film). Wist je trouwens dat Caroline Leaf met haar onderzoek heeft aangetoond dat je gedachten er in je brein letterlijk uitzien als takken aan bomen? Wil je daar meer over weten, lees dan zeker haar boek eens. mariaremmers.nl” data-wplink-url-error=”true”>Je vindt het hier.

Wanneer je je denken niet langer ziet als iets vaags, maar als iets tastbaars, wat je kunt vangen in een beeld, dan kun je de regie terug gaan pakken over je denken. Dat betekent dat jij gaat zien dat je daadwerkelijk invloed hebt op je gedachtewereld. Natuurlijk kun je niet bepalen welke gedachten er allemaal in je opkomen, maar je kunt wel besluiten aan welke gedachtes jij tijd en aandacht geeft, en die je daarmee sterker laat worden. (Lees ook: mijn blog alles wat je aandacht geeft groeit).

• Hoofd leegschrijven

Heel praktisch: schrijf eens op welke negatieve gedachten jij hebt. Maak je hoofd eens leeg van al die nare dingen, die je omlaag halen en je willen laten geloven dat je er niet toe doet. Als je dat gedaan hebt: schrijf dan eens achter elke negatieve gedachte een positievere variant. Keer je gedachten om. Maar hou het daar niet bij: ga eens actief op zoek naar bewijzen voor die positieve gedachte. Vraag eens aan een lieve vriendin hoe zij dat bij jou ziet, denk eens terug aan de complimentjes die je krijgt en vooral: gebruik dit elke keer opnieuw om je gedachten tegen te spreken op de momenten dat je weer wordt overvallen door negatief denken.

Begin klein, kies 1 overtuiging die jou steeds opnieuw verdrietig of onzeker maakt en ga die aanpakken. Het is geen magische manier om morgen van je negatieve denken af te zijn, maar het gaat je wel helpen om nieuwe denkpatronen aan te leggen in je hersenen. 

Van zelfkritiek naar zelfvertrouwen

Kritisch zijn op jezelf is een garantie voor onzekerheid. Maar zelfkritiek wordt (met onze zogenaamde Hollandse nuchterheid) nog wel eens opgehemeld. Ik hoor dan soms vrouwen zeggen: beter zelfkritiek dan arrogantie. Alleen arrogantie is iets totaal anders dan gezond vertrouwen in jezelf.

Als jij wilt gaan leren om blij te zijn met jezelf, begint dat echt bij jezelf. Niet bij ervoor zorgen dat er niemand is die jou arrogant gaat vinden. Als je van je zelfkritiek af wilt dan is het belangrijk dat jij gaat zien dat je de enige bent die daar wat aan kunt doen. Daarom is het een goed idee dat jij vanaf vandaag leert om je eigen grootste fan te worden.

Dat betekent dat je stopt met zure opmerkingen maken over jezelf. Het betekent dat je niet meer in discussie gaat met jezelf of anderen over complimentjes die je krijgt. Maar het belangrijkste is natuurlijk dat je begint met jezelf aanmoedigen, met lief zijn tegen jezelf als er iets mis gaat. Kortom wordt je eigen beste vriendin, je grootste fan. En als dat nogal ongemakkelijk voelt: herinner jezelf er dan aan waarom je dit doet. Omdat je vak knettergek wordt van je eigen gedachten

Een beetje relativeren

Wanneer jouw hoofd op hol slaat met allerlei onzinnige gedachten is het belangrijk dat je die weet te relativeren. Dus maak niet normaal wat niet normaal is. Psychiater en filosoof Damiaan Denys zegt daarover: Het ís niet normaal om mooi en succesvol te zijn en alles onder controle te hebben. Het is normaal om soms bang te zijn, ongelukkig, verdrietig, dom, je te vervelen en soms eenzaam te zijn.

Streef dus niet naar een onmogelijk doel, waarin jij een soort supermens wordt. Maar laat de gedachte dat al die anderen het soms ook lastig hebben, je een beetje bemoedigen. Niet zodat jij bij de pakken neer kunt gaan zitten, maar zodat je de moed weer vindt om het morgen gewoon nog een keer te proberen. Door op die manier naar de wereld te kijken, worden jouw gedachten dat dingen anderen altijd maar veel makkelijker afgaan, of dat jij er niet toe doet, minder belangrijk. En dat helpt je om je overtuigingen over jezelf om te gaan buigen.

Aan de slag

Ok, dat was het. Ik wilde dit graag met je delen. Niet omdat je nu nog niet goed genoeg bent, maar omdat dat wat je voelt nu niet in overeenstemming is met de waarheid: je bent goed, precies zoals je bent. En ja: de wereld zit wel op jou te wachten. Dus ga lekker uitproberen en oefenen, zodat jij gaat groeien van onzekerheid naar zelfvertrouwen!